Αλώβητο από αποφράξεις το αποχετευτικό σύστημα της Κνωσσού
Οι αρχαίοι Έλληνες, που στο διάβα των αιώνων κατόρθωσαν να δημιουργήσουν πολλούς πολιτισμούς (πρωτοκυκλαδικός, μινωικός, κλασικοί χρόνοι, ελληνιστική περίοδος), αναδείχθηκαν, πέρα απ’ όσα γνωρίζουμε για τα πνευματικά τους επιτεύγματα, και εξαιρετικοί τεχνίτες και κατασκευαστές, σε σημείο ώστε οι τεχνικές τους να διδάσκουν ακόμα και τους σημερινούς μάστορες.
Ένα τέτοιο παράδειγμα που αποδεικνύει την τεχνική και κατασκευαστική αρτιότητα που διέκρινε τους αρχαίους ελληνικούς πολιτισμούς είναι εκείνο του αρχαίου μινωικού πολιτισμού. Μπορεί οι περισσότεροι από μας να έχουμε συνδέσει αυτή την περίοδο με τις απαράμιλλες τοιχογραφίες της, με την εντυπωσιακή «Παριζιάνα» και με τη Γραμμική Α, που θεωρήθηκε πρόδρομος της μυκηναϊκής γραφής Γραμμική Β, ωστόσο υπάρχουν πολλά ευρήματα που πιστοποιούν την ύπαρξη ενός πολιτισμού πολύ ανεπτυγμένου.
Όταν ο αρχαιολόγος Άρθουρ Έβανς πραγματοποιούσε τις ανασκαφές στην Κνωσσό στις αρχές του 1900, μάλλον δεν περίμενε πως θα ερχόταν αντιμέτωπος με ένα υδροδοτικό σύστημα που θα ήταν τόσο κοντά από τεχνολογική άποψη με τα σύγχρονά του δίκτυα. Διαπίστωσε ότι το νερό ξεκινούσε από τις περιοχές Κουνάβων και Αρχάνων και διά μέσου σωλήνων κατασκευασμένων από ψημένο πηλό συγκεντρωνόταν στο κεντρικό υδραγωγείο της πόλης. Από εκεί με ένα δαιδαλώδες σύστημα σωληνώσεων έφτανε στα σπίτια των Μινωιτών, τα οποία πολλές φορές ήταν πολυώροφα. Το παλάτι της Κνωσού μάλιστα ήταν πενταώροφο και οι τοίχοι του ήταν επενδεδυμένοι με κεραμικά πλακάκια ανάλογα με τα σημερινά, κάτι που σημαίνει πως οι αρχαίοι Κρήτες ήξεραν πολλά για τη διαβρωτική δύναμη του νερού και φρόντιζαν ώστε να τους εξυπηρετεί και όχι να φθείρει τα σπίτια τους.
Εντυπωσιακό είναι το γεγονός πως οι σωλήνες κούμπωναν τόσο καλά μεταξύ τους χάρη σε ένα μείγμα πηλού ώστε δεν υπήρχε ούτε η παραμικρή διαρροή νερού, ενώ και η κυκλοφορία του ύδατος ήταν γρήγορη και ανεμπόδιστη, χωρίς να υπάρχουν περιθώρια για αποφρακτικά προβλήματα. Από την άλλη πλευρά, το σπειροειδές σχήμα που είχαν οι σωληνώσεις προσέδιδε ακόμη μεγαλύτερη ορμή στο νερό και εξασφάλιζε τη λειτουργικότητα του υδροδοτικού δικτύου. Και όλα αυτά είχαν να κάνουν μόνο με τη μισή διαδρομή του νερού… πράγμα που εντυπωσιάζει ακόμη και σήμερα σύγχρονες εταιρείες αποφράξεων που δρούν σε Αθήνα, Πειραιά αλλά και σε όλη την Ελλάδα.
Γιατί οι Μινωίτες είχαν φροντίσει και για την απορροή των υδάτων μετά τη χρήση τους. Χάρη σε ένα επίσης πολύπλοκο και ακόμη και σήμερα αξιοθαύμαστο πολύπλοκο αποχετευτικό δίκτυο, με σωλήνες και βόθρους, τα όμβρια ύδατα και τα βοθρολύματα απομακρύνονταν μακριά από την πόλη και χύνονταν στον ποταμό Καίρατο.
Σε εποχές που για τους περισσότερους πολιτισμούς η πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό ήταν ακόμη ζητούμενο, οι Μινωίτες είχαν δαμάσει το υγρό στοιχείο και το είχαν θέσει στην υπηρεσία της καθαριότητας και της υγιεινής. Η μορφή και το είδος των σωληνώσεων μάλιστα δείχνουν ότι υπήρχε κάποιο είδος μαζικής παραγωγής, που δείχνει μια πρώιμη βιοτεχνία κεραμικών, άρα και την παρουσία μιας επαγγελματικής τάξης που ασχολείτο αποκλειστικά με τις αποχετεύσεις. Και αυτό με τη σειρά του δείχνει πως οι αρχαίοι Κρήτες, πιστοί στο ρητό «κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν», θεωρούσαν πιο σημαντικό και πρακτικό να εκμηδενίσουν, όσο βέβαια ήταν δυνατόν, τις πιθανότητες ενός αποφρακτικού προβλήματος βασιζόμενοι στις γνώσεις τους για τις ιδιότητες του νερού, παρά να παρεμβαίνουν εκ των υστέρων στο εσωτερικό του αποχετευτικού δικτύου, κάτι που ήταν πιο κοστοβόρο και χρονοβόρο.
Πηγή πληροφοριών: https://www.apofraxeis4u.gr
